Cận cảnh bọ chét tấn công trên da
Tungiasis là bệnh mà da bị tàn phá bởi 1 loại bọ chét tên là Tunga.Căn bệnh và loài bọ này được tìm thấy ở các vùng nhiệt đới của Châu Phi, Caribbean, trung hoặc ở Nam Mĩ và Ấn Độ.
Những con bọ chét này đào hang trên da người và đẻ trứng trên đó, gây ra bệnh mà thực tế xuất hiện rất phổ biến ở Nigeria, Trinidad và Tobago - những nơi mà tỉ lệ mắc bệnh tungiasis ở trẻ em rất cao (40%) vào thập niên 80 của thế kỉ trước.
Bọ chét cát tấn công gây mục ruỗng cơ thể
Khi con cái tiếp cận vật chủ sẽ bám chặt vào vùng da ở miệng vết thương và dùng móng vuốt sắc nhọn của chúng đính chặt vào các lớp biểu bì. Chúng được truyền qua người nhờ một loại ruồi cái thường đậu vào các vết thương...
Triệu chứng bọ chét cát xâm nhập cơ thể
Chúng sống và sinh sản nhanh ở những nơi cát khô, bẩn thỉu như sa mạc, bãi biển, xung quanh chuồng trại chăn nuôi, những đống đất bẩn.
Chúng được truyền qua người nhờ một loại ruồi cái thường đậu vào các vết thương và truyền ký sinh trùng qua da. Khi tiếp cận miệng vết thương, chúng sẽ đào hang chui vào bên dưới da của vật chủ. Lúc đó bụng chúng sẽ phình lên và cơ thể thu lại giống như hình dạng và kích thước của một hạt đậu.
Những biểu hiện đầu tiên ở người bị bọ chét cát thâm nhập vào cơ thể đó là sự xuất hiện của một dấu chấm nhỏ màu đen trên da. Đây chính là điểm bọ chét cát thâm nhập qua da và cư trú tại đó.
Ở những vùng nông thôn nghèo, nơi điều kiện sinh hoạt vệ sinh không đảm bảo, hầu hết các nạn nhân được phát hiện đều xuất hiện các tổn thương ở bên dưới bàn chân, thường là ở lòng bàn chân, bên dưới các kẽ ngón chân và xung quanh đầu ngón chân nơi tiếp xúc với đất bẩn nhiều nhất.
Trong vòng vài tuần sau đó, mụn đen nhỏ phát triển to hơn với một nhân trắng ở giữa chấm đen cỡ bằng hạt đậu và có đường viền xung quanh với đường kính có kích cỡ vào khoảng 4-10 mm. Mụn gây cảm giác vô cùng ngứa ngáy khó chịu và đau. Khi bọ chét cát sinh sản dẫn tới các tổn thương lan rộng dần, trên cơ thể nạn nhân sẽ xuất hiện các mảng tạo thành một nhóm các nốt có hình tổ ong.
Cả bọ chét cát đực và cái đều ăn máu của động vật. Khi con cái tiếp cận vật chủ sẽ bám chặt vào vùng da ở miệng vết thương và dùng móng vuốt sắc nhọn của chúng đính chặt vào các lớp biểu bì. Quá trình này không gây ra đau đớn cho vật chủ, bởi các nhà khoa học tin rằng, trong quá trình này chúng đã tiết ra một số chất giảm đau. Sau khi thâm nhập vào lớp sừng và dừng lại ở đây.
Hạt nhân của các điểm đen chính là một lỗ thông khí và đưa phân ra ngoài từ trong hang của bọ chét cát. Đầu chúng ở lớp hạ bì sẽ bắt đầu ăn máu của vật chủ và mở rộng nơi sống lên đường kính 1cm. Trong 2 tuần tiếp theo, chúng sẽ đẻ 100 quả trứng và chế làm cho vùng da đó bắt đầu hoại tử.
Những quả trứng của bọ chét cát sẽ nở trong vòng 3-4 ngày sau đó. Trong khoảng 3-4 tuần tới, chúng trải qua các giai đoạn ấu trùng và nhộng rồi tới giai đoạn trưởng thành. Vòng đời của bọ Tunga penetrans kéo dài khoảng 1 tháng.
Nguyên nhân bọ chét gây bệnh
Chủ yếu do vệ sinh kém
Hậu quả
Thời điểm ban đầu khi bọ chét cát tấn công, da có biểu hiện bị dị ứng, xuất hiện nốt đỏ và mẩn ngứa. Đôi khi nó gây viêm nặng và lở loét. Nếu con cái chết trên da, nó có thể gây nhiễm trùng cấp mà không được điều trị kịp thời sẽ dẫn tới uốn ván, hoại tử và mất dần các ngón chân, tay.
Khi bọ chét cát sinh trưởng mạnh trong cơ thể vật chủ và phá hoại các cơ quan nặng nề sẽ khiến người bệnh bị viêm nhiễm nặng, thân mình lở loét và xơ hóa. Hơn thế chúng còn dẫn tới tình trạng viêm mạch bạch huyết, hoạt tử, nhiễm trùng huyết, mất móng chân, tay và thậm chí nhiễm trùng uốn ván dẫn tới tử vong.
Tuy nhiên, trong hầu hết các trường hợp được phát hiện và điều trị sớm đều có thể chữa khỏi mà không để lại các biến chứng.
Khi loại bỏ nhân của da bị tổn thương bằng dụng cụ bẩn có thể để lại một hố nhỏ trên da gây đau đớn. Vết đau có thể mở rộng và phát triển thành vết loét tự hoại. Nhiễm trùng sẽ gây mủ. Những người bị bọ chét cát tấn công dần dần sẽ dẫn tới việc mất khả năng đi bộ do đau đớn ở những vùng bị ảnh hưởng ở chân.
Ngoài ra, còn có thể lây nhiễm bệnh như HIV/AIDS thông qua việc sử dụng các dụng cụ không sạch để loại bỏ các ổ bọ chét. Trên thực tế đã ghi nhận có những trường hợp lây truyền bệnh AIDS do dùng duy nhất một chiếc kim để cậy ổ bọ chét cát cho nhiều người, trong đó có người nhiễm HIV.
Cách điều trị bọ chét ký sinh
Ngâm vùng chân bị tổn thương trong dung dịch hydrogen peroxide hay các chất khử trùng khác như dettol, savlon... Mỗi ngày nên ngâm chân khoảng 15 phút trong vòng 2 tuần sẽ có tác dụng tiêu diệt được bọ hoàn toàn.
Ngoài ra có thể sử dụng phương pháp gắp bọ ra và dùng thuốc đặc trị. Dùng xà bông y tế hoặc dùng dầu hỏa, paraphin để xoa vào vết thương, làm cho bọ chết. Những người nhiễm bệnh nên xử lý môi trường xung quanh để đảm bảo không còn con bọ nào ẩn náu ở đó nữa bằng cách luộc quần ào, chăn màn, dọn vệ sinh sạch sẽ quanh nhà ở...
Biện pháp phòng ngừa bọ chét
Cách phòng ngừa tốt nhất chính là khuyến khích người dân ở sạch, nên mang giầy dép ở chân để tránh tạo điều kiện cho chúng thâm nhập vào chân.
Những người sống ở khu vực môi trường không đảm bảo nên thường xuyên kiểm tra các vùng da kín ở chân mỗi ngày. Khi thấy có dấu hiệu vết đen ở chân gây ngứa thì nên đi kiểm tra và điều trị nhanh chóng.
Nếu xác định được khu vực có ổ bệnh, cần phải phun thuốc diệt trừ tiêu diệt bọ chét.
